Indus Water Treaty : ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪಹಲ್ಗಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಂಗಳವಾರ (ಏಪ್ರಿಲ್ 22) ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರು ನಡೆಸಿದ ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ 26 ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದು, ದಾಳಿಕೋರರನ್ನು ಸುಮ್ಮನೇ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ, ಶಿಕ್ಷಿಸುವುದು ಖಚಿತ ಎಂದಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಉಗ್ರರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದವರನ್ನೇ ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಭಾರತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಸಂದೇಶವನ್ನು ರವಾನಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಬುಧವಾರ (ಏಪ್ರಿಲ್ 23) ಸಂಜೆ ದೆಹಲಿಯ ಲೋಕ ನಾಯಕ್ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನಿ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಸಭೆ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವವರೆಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗಿನ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವೀಗ ನೋಡೋಣ.
ಏನಿದು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದ?
ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 1960, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19ರಂದು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದ (ಐಡಬ್ಲ್ಯೂಟಿ)ಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು. ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ನೀರಿನ ಹಂಚಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಒಪ್ಪಂದವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ, ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳ ನೀರನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.
ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರು ಒಪ್ಪಂದ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೆ?
ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಸಿಂಧೂ ನದಿಯ ಪೂರ್ವ ಉಪನದಿಗಳಾದ ರಾವಿ, ಬಿಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಸಟ್ಲೆಜ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅವುಗಳ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಹರಿವು 33 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಕರೆ ಅಡಿಗಳು. ಸಿಂಧೂ ನದಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನದಿಗಳಾದ ಸಿಂಧೂ, ಝೀಲಂ ಮತ್ತು ಚೆನಾಬ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅವುಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ 135 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಕರೆ ಅಡಿಗಳಾಗಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಧ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿರುವ ಈ ನದಿಗಳು ಒಟ್ಟು ನೀರಿನ 80 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರಿಂದ ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಏಕೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು?
ಟಿಬೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ 1947ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ಉಭಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸಹ ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ. 1948 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿತು. ತಟಸ್ಥ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತು. ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸಿತು. ವರ್ಷಗಳ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ, ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ 1960ರಲ್ಲಿ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು. ಇದು ಪ್ರಮುಖ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದರ ನೀರನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಭಾರತದ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮೇಲೆ ಹೇಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ?
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನೀರಿನ ಅಗತ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ನೀರನ್ನು ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳಿಂದ ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದರೆ, ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
* ಝೀಲಂ, ಚೆನಾಬ್, ರಾವಿ, ಬಿಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಸಟ್ಲೆಜ್ ನದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ನೀರಿನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಈ ನದಿಯು ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದೆ.
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಧ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ಬಳಸುವ ನೀರಿನ ಶೇ. 80 ರಷ್ಟು ಸಿಂಧೂ ನದಿಯಿಂದ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನೀರಾವರಿ (ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗಾಗಿ) ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಸರಬರಾಜಿನ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ.
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಕೃಷಿ ವಲಯವು ಶೇ. 23 ರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇ. 68 ರಷ್ಟು ಜನರು ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನೀರಿನ ಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಡಚಣೆ ಉಂಟಾದರೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕೃಷಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
* ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಬೆಳೆ ಇಳುವರಿ, ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆ ಉಂಟಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರು ಒಪ್ಪಂದ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡರೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಲ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗಳ ನೀರಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
* ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಕಡಿಮೆ ನೀರಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಂಗಳಾ ಮತ್ತು ತರ್ಬೇಲಾದಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೇವಲ 14.4 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಕರೆ ಅಡಿ (MAF) ನೇರ ಸಂಗ್ರಹ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ವಾರ್ಷಿಕ ನೀರಿನ ಪಾಲಿನ ಕೇವಲ 10 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಿಂಧೂ ನದಿ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡರೆ ಪಾಕ್ನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲೋಲ ಕಲ್ಲೋಲ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಪಾಕ್, ಭಾರತದ ಕ್ರಮವನ್ನು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. (ಏಜೆನ್ಸೀಸ್)
ಭಾರತ ಏನಾದರೂ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರೆ… ಪಾಕ್ ಮಾಜಿ ಸಚಿವನಿಂದ ಸ್ಫೋಟಕ ಹೇಳಿಕೆ! Pahalgam Terrorists Attack