ನವದೆಹಲಿ: ಜನವರಿ ಇನ್ನೆರೆಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. ನಂತರ ವರ್ಷದ ಎರಡನೇ ತಿಂಗಳು ಫೆಬ್ರವರಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದಂತೆ ಈ ಬಾರಿಯೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ವರ್ಷ ಬದಲಾದಂತೆ ಬಜೆಟ್ ಚರ್ಚೆಗಳು ತೀವ್ರಗೊಂಡು ಈಗ ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಮುಂಬರುವ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿಯ ಬಜೆಟ್ ಕೂಡ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದ್ದು , ಜನ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಚುನಾವಣೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಜನಪರವಾದ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಜೆಟ್ ಹೇಗಿರುತ್ತೆ, ಜನರ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಈಡೇರುತ್ತೆ ಅನ್ನೋದು ಮುಂದಿನ ವಾರವೇ ಗೊತ್ತಾಗಲಿದೆಯಾದರೂ ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. ವಿತ್ತ ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಹೊಸ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ ನಿಧನದಿಂದ ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶ
ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಚಿವಾಲಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಅನುಭವಿ ನಾಯಕರಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ಮೊದಲ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಅನುಭವಿ ನಾಯಕ ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರ, ಈ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಖಾಲಿಯಾಯಿತು. ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು 2019 ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ತೋರಿಸಿತು.
2019 ರಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ
ವಿತ್ತ ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಈಗಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಶಿಷ್ಟ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನೀಡಿದಾಗ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು 2019 ರಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವು ಹೊಸ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾಡಿದರು.
ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆ
ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆಯೊಬ್ಬರು ಸರ್ಕಾರದ ಪರವಾಗಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮೊದಲು. ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ 1970ರಲ್ಲಿಯೂ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. ಆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದು ಆಗ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನೂ ಹೊತ್ತಿದ್ದ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ. ಅಂದರೆ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲಿಲ್ಲ. ಅದರಂತೆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್.
ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು
ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರ, ಅನೇಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸಹ ಕಂಡುಬಂದವು. ಮೊದಲ ಬದಲಾವಣೆಯು 2019 ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದಾಗ, ಬ್ರೀಫ್ ಕೇಸ್ನ ದಶಕಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. 2019 ರ ಮೊದಲು, ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಬ್ರೀಫ್ ಕೇಸ್ನಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದರು. ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಲೆಡ್ಜರ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್ ತಂದರು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಬಜೆಟ್ ಕೆಂಪು ಬಟ್ಟೆಯ ಲೆಡ್ಜರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬರುತ್ತಿದೆ, ಅದರ ಮೇಲೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಾಂಛನ ಉಳಿದಿದೆ.
ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯಿಂದ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್
ಅಂದಿನಿಂದ, ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಬಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 2019 ರ ನಂತರ, ಅವರು 2020, 2021, 2022 ಮತ್ತು 2023 ರಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಈ ವರ್ಷ ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರನೇ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವರ್ಷ, ಮುಂಬರುವ ಚುನಾವಣೆಯ ಕಾರಣ, ಇದು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಇತಿಹಾಸ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಲಿದೆ.
ಈ ದಿಗ್ಗಜರನ್ನು ಸರಿಗಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ
ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 38 ಹಣಕಾಸು ಮಂತ್ರಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಆರ್.ಕೆ.ಷಣ್ಮುಖಂ ಚೆಟ್ಟಿ ಅವರನ್ನು ಮೊದಲ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್‌ನ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು ಕೂಡ ಅವರಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಇದುವರೆಗೆ ಐದು ಬಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಹಣಕಾಸು ಮಂತ್ರಿಗಳು ತಲಾ ಐದು ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್, ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ, ಪಿ ಚಿದಂಬರಂ ಮತ್ತು ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಐದು ಬಾರಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಏಕೈಕ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ
ಇದು ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರ ಆರನೇ ಬಜೆಟ್ ಆಗಿದ್ದು, ಎರಡನೇ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಲಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆರು ಬಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ ದಾಖಲೆ ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದೆ. ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರು ಐದು ಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಒಂದು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದರು. ಈ ಬಾರಿಯ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರಿಗೆ ಸರಿಸಾಟಿಯಾಗಲಿದ್ದಾರೆ.
ಸುದೀರ್ಘ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ
ಇದಲ್ಲದೇ ಬಜೆಟ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವು ದಾಖಲೆಗಳೂ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಅವರು ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸುದೀರ್ಘ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು 2020 ರಲ್ಲಿ ಈ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಇದು ಅವರ ಎರಡನೇ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ಆ ವರ್ಷ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ 2 ಗಂಟೆ 42 ನಿಮಿಷಗಳ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮದೇ ಒಂದು ವರ್ಷದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸರಿಗಟ್ಟಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ 2019 ರಲ್ಲಿ ಅವರು 2 ಗಂಟೆ 7 ನಿಮಿಷಗಳ ದಾಖಲೆಯ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು.
ಕೇವಲ 12ನೇ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಮದುವೆಯಾಗಿ 2 ರೂ.ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಲ್ಪನಾ ಸರೋಜ್ ಇಂದು 900 ಕೋಟಿ ಆಸ್ತಿ ಒಡತಿ