ತಿರುಪತಿ: ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಶ್ರೀಮಂತ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ತಿರುಮಲ ತಿರುಪತಿಯ ವೆಂಕಟೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ವರ್ಷದ ಬಜೆಟ್‌ ಮಂಡನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬರೋಬ್ಬರಿ 5,142 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಅಂದಾಜು ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ 2024-25ರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬಜೆಟ್‌ ಅನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ.
ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ತಿರುಮಲ ತಿರುಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನಂ (ಟಿಟಿಡಿ) ಬಜೆಟ್‌ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದು, 1933ರಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯದ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಟಿಟಿಡಿ ಆರಂಭವಾದ ಬಳಿಕ ಇದೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಜೆಟ್‌ ಅಂದಾಜು ಆಗಿದೆ.
ಸುದ್ದಿಗೋಷ್ಠಿ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಭೂಮನ ಕರುಣಾಕರ ರೆಡ್ಡಿ ಮಾತನಾಡಿ, ತಿರುಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹುಂಡಿಯ ಆದಾಯ ಅಚ್ಚರಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದಿಂದ ಹೊಸ ಪ್ರಯೋಗ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಟಿಟಿಡಿ ನೌಕರರ ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜಲ್ಲಿಕಲ್ಲು ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಲಡ್ಡೂ ತಟ್ಟೆ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ 15 ಸಾವಿರ ವೇತನ ಹೆಚ್ಚಳದ ಜತೆಗೆ ವೇದ ಶಾಲೆಗಳ 51 ಶಿಕ್ಷಕರ ವೇತನವನ್ನು 34,000ದಿಂದ 54,000ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಟಿಟಿಡಿ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ 60 ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹುದ್ದೆಗಳ ಮಂಜೂರಾತಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದರು. ಸ್ವಿಮ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯನ್ನು 300 ಹಾಸಿಗೆಗಳಿಂದ 1200 ಹಾಸಿಗೆಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು 148 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಟೆಂಡರ್ ಅನ್ನು ಟಿಟಿಡಿ ಮಂಡಳಿಯು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ.
ಅನ್ನಮಯ್ಯ ಭವನದ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ ಟಿಟಿಡಿ ಮಂಡಳಿ 47 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಪ್ತಗಿರಿ ಸತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾಮಗಾರಿಗೆ 1.5 ಕೋಟಿ.. ಎಸ್‌ಎಂಸಿ ಜತೆಗೆ ಹಲವು ಕಾಟೇಜ್‌ಗಳ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ 10 ಕೋಟಿ. ಟಿಟಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಒರಾಕಲ್ ಫ್ಯೂಷನ್ ಕ್ಲೌಡ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಹ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ. 1,611 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಭಕ್ತರ ಕಾಣಿಕೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷವೂ ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಬಂದಿದ್ದವು.
ದೇವಾಲಯದ ಸಂಸ್ಥೆಯು ವೇತನಕ್ಕಾಗಿ 1,733 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ, ಇದು 2023-24ಕ್ಕೆ 1,664 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದಾದ ಬಳಿಕ ವಸ್ತು ಖರೀದಿಗೆ 751 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಇತರ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಗೂ ಅದೇ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಕಾಮಗಾರಿಗಳಿಗೆ ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ 25 ಕೋಟಿ ರೂ., ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಮಗಾರಿಗಳ ವೆಚ್ಚ 190 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಕಳೆದ ವರ್ಷ 150 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 350 ಕೋಟಿ ರೂ. 2024-25 ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ TTD ಯ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು 50 ಕೋಟಿ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2023-24 ಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.
ಇತರ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಟಿಟಿಡಿ ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದು, ಪ್ರಸಾದ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳಿಂದ 600 ಕೋಟಿ ರೂ., ದರ್ಶನಂ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳಿಂದ 338 ಕೋಟಿ ರೂ., ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ಮತ್ತು ಮುಂಗಡಗಳ ಮೂಲಕ 246.39 ಕೋಟಿ, ಇಎಂಡಿಗಳು, ಭದ್ರತಾ ಠೇವಣಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೂಲಕ 129 ಕೋಟಿ, ಇತರೆ ಬಂಡವಾಳ ರಶೀದಿಗಳ ಮೂಲಕ 150 ಕೋಟಿ ಆದಾಯವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅರ್ಜಿತ ಸೇವಾ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳಿಂದ 151.5 ಕೋಟಿ ರೂ., ಕಲ್ಯಾಣ ಕಟ್ಟಾದಿಂದ 126.5 ಕೋಟಿ ರೂ., ವಸತಿ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಟಪಗಳಿಂದ 147 ಕೋಟಿ ರೂ. ಸೇರಿ ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಆದಾಯ ಗಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಟಿಟಿಡಿ ಮಂಡಳಿ ಟ್ರಸ್ಟ್ ರಶೀದಿಗಳ ಮೂಲಕ 85 ಕೋಟಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಇತರೆ ರಶೀದಿಗಳ ಮೂಲಕ 60 ಕೋಟಿ ರೂ, ಟೋಲ್ ಶುಲ್ಕ ವಸೂಲಿ ಇತರೆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ 74.5 ಕೋಟಿ, ಪ್ರಕಟಣೆ ರಶೀದಿಗಳ ಮೂಲಕ 32.25 ಕೋಟಿ ಗಳಿಸುವ ಅಂದಾಜು ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಟಿಟಿಡಿ ನೌಕರರ ನಿವೇಶನಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಿದ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರಿಗೆ ಟಿಟಿಡಿ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಭೂಮನ ಕರುಣಾಕರ ರೆಡ್ಡಿ ಧನ್ಯವಾದ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.