ಬಿಹಾರ: ಅಕ್ಕಿ, ಗೋಧಿ, ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬಿಹಾರ ರೈತರು ಈಗ ತೋಟಗಾರಿಕೆಯತ್ತಲೂ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಅನೇಕ ರೈತರ ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಯಾ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ರೈತರೊಬ್ಬರು ಮಾವು, ಬಾಳೆ, ಪೇರಲ ಇತರ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ರೈತನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿತು. ನಿಂಬೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ ಜನರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾದರು. ಈಗ ಸಮೀಪದ ಇತರ ಕೆಲವು ರೈತರೂ ಇವರಿಂದ ನಿಂಬೆ ಕೃಷಿಯ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ರೈತನ ಹೆಸರು ರಾಮಸೇವಕ ಪ್ರಸಾದ್. ಗಯಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ದೋಭಿ ಬ್ಲಾಕ್‌ನ ಕೇಸಾಪಿ ಗ್ರಾಮದ ನಿವಾಸಿ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬೆಳೆಗಳ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ರಾಮಸೇವಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ ರಾಮಸೇವಕ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಸ್ವಲ್ಪ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ನಿಂಬೆ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಈಗ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ರೂ.3 ಲಕ್ಷ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಆದಾಯ ಕೊಡುವ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು : ರಾಮಸೇವಕ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಶೂನ್ಯ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ 10 ನಿಂಬೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟರು. ಆ ಹತ್ತು ನಿಂಬೆ ಮರಗಳಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿದ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವಾರ್ಷಿಕ 3 ಲಕ್ಷ ರೂ. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಇವರ ತೋಟದಲ್ಲಿರುವ ಮರಗಳು ವರ್ಷವಿಡೀ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಅವನ ಮರಗಳಿಂದ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಕಟಾವು ಮಾಡದೆ, ಆ ಮರಗಳ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣುಗಳು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತವೆ. ಆಗ ರಾಮಸೇವಕ ಪ್ರಸಾದ್ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರುತ್ತಾನೆ.
ಒಂದು ನಿಂಬೆ ಮರದಿಂದ ರೂ.30 ಸಾವಿರ ಗಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ನಿಂಬೆ ಗಿಡ ನಾಟಿ ಮಾಡಿದ 4 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಫಲ ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ರೈತ ರಾಮಸೇವಕ ಪ್ರಸಾದ್. ಒಂದು ಮರದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 25-30 ಸಾವಿರ ರೂ. ಈ ಮೂಲಕ 10 ಮರಗಳ ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 3 ಲಕ್ಷ ರೂ. ನಿಂಬೆ ಮರದ ಎತ್ತರ 20 ಅಡಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.. ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿಂಬೆ ಮರಗಳು ತನ್ನ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಿವೆ ಎಂದು ರಾಮ್ ಸೇವಕ್ ವಿಶ್ವಾಸ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.